Vorig jaar werd ik verkozen tot waterblogger van het jaar bij Water,wereldwerk! Als beloning mocht ik mijn favoriete waterprofessional ontmoeten. Ik koos voor Henk Ovink, Nederlands watergezant in het buitenland. Ik heb Henk Ovink in juni (2018) voor het eerst horen spreken tijdens de WISA Conference in Kaapstad, wat veel indruk op mij maakte. Onlangs vond ons gesprek plaats in Den Haag, waar hij mij vertelde over zijn belangrijke werk.

Henk Ovink; https://beeldbank.rws.nl, Rijkswaterstaat / Lars van den Brink

Nederland is vanuit veel sectoren volop gerepresenteerd in het buitenland. Voor de watersector hebben we in Nederland een watergezant, een thematische ambassadeur die Nederland wereldwijd vertegenwoordigt op het gebied van water. Ik heb een gesprek gehad met onze watergezant Henk Ovink, die water ziet als het ‘wortelstelsel’ van- en voor een gezonde maatschappij. Hij heeft gewerkt in de Hurricane Sandy Rebuilding Task Force voor voormalig president van de Verenigde Staten Barack Obama. Momenteel zit hij als watergezant ongeveer 3 van de 4 weken in het buitenland om watersectoren in heel de wereld op de goede weg te helpen.

Het beroep watergezant

Een watergezant betekent niet alleen het representeren van Nederland in de wereld op gebied van water, er komt nog veel meer bij kijken. Henk Ovink legt uit dat zijn beroep wordt vormgegeven door drie opdrachten: het waterbewustzijn vergroten (onder ministers) wereldwijd, het helpen van landen die in ellendige watersituaties verkeren en het stimuleren van dusdanig slimme oplossingen die leiden tot een verandering of meerwaarde in watersectoren.

‘’Het waterbewustzijn is helaas niet altijd een prioriteit voor ministers, maar water is wel altijd cruciaal voor kansen en ellende’’, vertelt Henk Ovink. “Water verbindt de vele economische, ecologische, sociale en culturele maatschappelijke opgaven en is cruciaal in de verbinding tussen mensen, steden en zelfs landen. Europa is een relatief welvarend werelddeel, en heeft in de meeste landen goed functionerende watervoorzieningen. Toch ligt hier op het gebied van watermanagement nog een enorme opgave. Kijken we naar bijvoorbeeld Afrika, dan zijn er veel landen met onstabiele overheden, armoede en onontwikkelde medische zorg, opgaven die eigenlijk allemaal verband houden met water.”
Als watergezant is Henk Ovink inhoudelijk actief, maar hij vervult ook vaak de rol van ‘matchmaker’ door mensen en organisaties internationaal met elkaar te verbinden. Door het vergroten van inzicht en het creëren van meerwaarde duwt hij partijen in de goede richting. ‘’Samenwerken is een meerwaarde, overlappende belangen zijn een cadeautje’’.

Slimme oplossingen

Ovink is ook betrokken bij het zoeken naar slimme oplossingen bij de wederopbouw na waterrampen, zoals tsunami’s en orkanen, maar ook droogte en geopolitieke spanningen. Eerder werd al aangegeven dat Henk Ovink heeft gewerkt in de Task Force in de Verenigde Staten nadat orkaan Sandy de New Yorkse regio teisterde. Er moet veel beter en meer gebruik gemaakt worden van slimme oplossingen in de wereld, zodat de impact van dit soort natuurrampen in de toekomst wordt beperkt. ‘’De ramp, hoe erg ook, is ook een kans. Je kunt integraal met alles en iedereen naar de toekomst kijken. En dus niet reageren op de ramp van gisteren, maar je voorbereiden op de toekomst. Zodat je de schade vermindert of zelfs voorkomt bij een volgende storm. In Bangladesh merkten we dat het niet alleen ging om goede opvang, evacuatie-routes en een goed vluchtplan om mensen in veiligheid te brengen. De Bangladeshi wilden zo snel mogelijk weten wanneer ze weer terug konden, zodat ze hun spullen voor hun gevoel veilig achterlieten, veilig voor stropers en voor de storm.”

Het beroep watergezant lijkt me een lastige, maar ook uitdagend. Het vergt veel energie en tijd voordat je een wereldwijd netwerk hebt opgebouwd waarin je mensen met een probleem kan verbinden met de mensen die aan de oplossingen werken. Daarnaast is het minstens zo belangrijk dat mensen ook daadwerkelijk gaan samenwerken, anders wordt meerwaarde creëren erg lastig. Henk Ovink benadrukte nog dat hij mensen inhoudelijk gelukkig wel kan overtuigen, maar uiteindelijk lijkt het mij frustrerend dat mensen soms niet datgene doen waarvoor jij hard gewerkt hebt. Dat lijkt mij in ieder geval de grootste uitdaging van een watergezant.

Jelle Westra


Een kijkje achter de schermen van een watergezant was originally published in Water, wereldwerk! on Medium, where people are continuing the conversation by highlighting and responding to this story.