Klimaatadaptatie, een begrip dat de laatste jaren steeds vaker voorbij komt. Het is de kijk op hoe wij in het stedelijk gebied omgaan met de gevolgen van klimaatverandering. Dat de kans op hoosbuien toeneemt, zagen we in juni 2016. De toenemende kans op langere periodes van droogte werden ons duidelijk in de zomer van 2018.

Iets wat we als mens vaak doen, maar wat niet vanzelfsprekend is: ons aanpassen aan nieuwe situaties die zich voordoen, om de mogelijke negatieve gevolgen die het zou kunnen hebben als we niet veranderen, te reduceren.

In mei leggen alle vogels een ei; lopend door Rotterdam werd dit afgelopen tijd voor mij duidelijk zichtbaar. De Rotterdamse meerkoet heeft zich aangepast aan zijn omgeving: bij een gebrek aan waterplanten zijn andere materialen nodig om een nest te kunnen maken. De meerkoet bouwt daarom aan een toekomst voor zijn kroost met de beschikbare materialen in zijn leefomgeving. We kunnen het zien als een vorm van recycling, maar toch blijft het een triest beeld om deze hoop afval in het water te zien.

Foto van een meerkoetfamilie in de Heemraadsingel, 17 april

Maar wat heeft dit met klimaatadaptatie te maken? De stadse meerkoet heeft een adaptatiestrategie ontwikkeld om met de beschikbare materialen zijn nest te kunnen bouwen en hiermee nieuw leven te geven aan de materialen en zijn kroost. De vogel heeft zich aangepast aan zijn omgeving en nog sneller dan wij mensen op dit moment doen. Wij mensen hebben ons allerlei beperkingen opgelegd of zien beren op de weg. Een grote groep zegt: ‘Hier moeten we wat mee!’ Een kleine groep pakt daadwerkelijk de draad op.

Meerkoet in de Schiehaven, ronddrijvend op zijn eiland, 18 mei

We all need meerkoet: deze vogel maakt geen onderscheid tussen planten en plastic maar kiest het beste materiaal voor zijn nest. Het gaat hier niet om een verandering van het doel (een nest maken om te kunnen voortplanten) maar van de middelen waaruit gekozen kan worden (planten of plastic afval). We moeten af van onze eilandjes waarop we ons veilig voelen en zouden allemaal meerkoet moeten zijn. Het doel is om een klimaatbestendige en waterrobuuste buitenruimte te creëren voor stadsmensen. Hierbij moeten we de middelen, initiatieven en acties aangrijpen die voor handen zijn, om dit doel te realiseren.

We zeggen niet alleen dat we ambassadeurs zijn van een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting van de stad, maar we ZIJN meerkoet en handelen naar de doelstellingen waar we voor staan!


Adaptatie strategie van de Rotterdamse Meerkoet was originally published in Water, wereldwerk! on Medium, where people are continuing the conversation by highlighting and responding to this story.